Tröllaskagi wordt het land van trollen genoemd: mythische figuren die het daglicht schuwen, die zo groot zijn als reuzen en daarom in holen in de bergen leven. Ze reisden mee met de vikingen die eind van de 9de eeuw Noorwegen verlieten om zich op IJsland te vestigen.

Het idee om van zuid naar noord door dit desolate berggebied in Noord-IJsland te stappen, over zo goed als ongebaand terrein, begint steeds meer op een exploratie te lijken. Wandelinformatie is schaars, zelfs bij de locals. Een huwelijksreis die meteen ook een belangrijke stap zal betekenen in ons hikersleven.

We starten aan de ringweg in het zuiden en stappen naar Siglufjördur in het noorden, een route die ik de Tröllaskagi traverse doopte. Daarna wandelen we in 2 dagen van het ene vissersdorp naar het andere, van Siglufjördur naar Dalvik via de Haringroute.

Korte broek
Afstand: 14km
Stijgen: 317m, dalen: 157m

Pas als het licht wordt, zien we waar we onze tent midden in de nacht hebben neergepoot. Op de ringweg over Öxnadalsheidi is het rustig. De zon verlicht de groene heuvelflanken.

We volgen de Nordura stroomopwaarts, over een duidelijk pad. Het is best warm en al snel lopen we in korte broek. Schapen zetten het op een lopen en we vragen ons af waarom ze telkens met groepjes van drie zijn. Een troep IJslandse paarden graast hoog tegen de steile bergflank aan.

De rivier heeft een diepe kloof uitgesleten. We wandelen langs de rotsachtige flanken en kruisen geregeld een waterval.

Hogerop wordt het landschap breder en wandelen we over een groene hoogvlakte, Fremrislakki, langs de kabbelende Heidara. Ivo toont me hoe je elegant een rugzak van ruim 25kg opheft en op je rug schuift en ondertussen toch nog in de lens kunt lachen. Bij mij lijkt het eerder gewichtheffen.

We dalen af naar de Svínamýrar en zetten de tent op bij de rivier. De zon wurmt zich door de donkergrijze wolken en zet de spotlichten aan op de steile flank van de Háafjall. In de voortent maken we voor het eerst puree met gedroogde groenten en vlees. Een voltreffer.

IJslandse paarden
Afstand: 15km
Stijgen: 580m, dalen: 740m

Een duidelijk pad leidt ons naar de bergpas bij Hjaltadalsheidi. Bij de rivier Gálgagil gaan de sandalen terug aan voor een doorwading.

Boven maken gras en mos plaats voor terracotta-rode basaltstenen en sneeuwvelden. Achter het steenmannetje op de col duiken we weg voor de kille wind. Het valt op dat de bergen van Tröllaskagi een typische vorm hebben. Het zijn echte tafelbergen met brede vlakke toppen. Bovenaan wordt de rotsige flank met horizontale lijnen doorsneden, terwijl bij de basis van de helling talrijke riviertjes soms diepe verticale geulen hebben uitgesleten.

Na een pittige afdaling over steengruis, zijn we terug in het dal. We slaan onze bivak op ter hoogte van de Hédinsdalur. Aan weerszijden van de rivier worden we benaderd door IJslandse paarden maar ze zijn te voorzichtig om echt dichtbij te komen.

Koninginne-etappe
Afstand: 19km
Stijgen: 1088m,dalen: 988m

Via een schapenpad lopen we de Hédinsdalur binnen. De bedoeling is te traverseren richting de bergpas Hédinsskard maar de steile helling bestaat uit stroken los grint. Dus klimmen we recht omhoog en zoeken grip op de graspollen die steeds schaarser worden. Onze kuiten kreunen onder het zware gewicht van onze rugzak die nog voor 10 dagen eten bevat.

Achter ons liggen de vlakke bergtoppen voorlopig nog verscholen onder een dun misttapijt. Voor ons is alles zichtbaar en rijst de driehoekige top van de Gíslahnjúkur uit boven het landschap, het lijkt net de Matterhorn. Het ijs van de Myrkárjökull schittert in de zon. Een donkere puinstrook duidt aan dat de gletsjer vroeger veel verder in het dal reikte.

We zijn iets te hoog geklommen en moeten over een blokkenveld opnieuw omlaag richting het brongebied van de Ytri-Skardsá. We palaveren verder met verstand op nul over een eindeloos veld van stenen en rotsen naar de voet van een klein keteldal. Enkel het felgroene fluomos zorgt voor wat kleur.

De weg naar de col blijkt heel wat steiler dan ik vooraf had ingeschat. Bovendien ligt ijs onder onze voeten terwijl dat op de kaart niet staat aangeduid. Ik laat Ivo op kop lopen want dit is zijn specialiteit. Een steile klim over onstabiel puin is de laatste hindernis. We zoeken een couloir uit die doenbaar lijkt en halen opgelucht adem als we de bergkam bereiken.

Bovenop de vlakke top is het uitzicht adembenemend. We zien een gletsjer met diepe crevasses de Hofsdalur induiken. In de verte, achter de bergen, is de Eyjafjördur zichtbaar.

Omdat we ietwat links van de col naar de kam zijn geklommen, moeten we nog de nauwe bergpas oversteken. Niet zo eenvoudig want het stukje dat we moeten afdalen is zeer verraderlijk. Geen enkele steen ligt vast.

We klimmen terug langs de kam omhoog. Het hoogplateau lijkt net een maanlandschap. De kleur van de basalten stenen varieert van grijs tot felrood. Ook aan de andere zijde zijn niets anders dan gletsjers en hoge vlakke bergen te zien. De onbemande berghut die op de Tungnahryggur-graat staat, krijgen we niet te zien. Het zou onmogelijk zijn om van die van hieruit te bereiken met de omringende Barkárdalsjökull en de Tungnahryggskjökull.

Als we bij de Holmannavegur aankomen, blijkt dat het ook hier niet mogelijk is om af te dalen. Een uit de kluiten gewassen gletsjer ligt voor onze voeten, hangend aan een rotswand. Deze belangrijke ‘landschapselementen’ staan helaas niet op onze kaart.

Het is al 17u en we beginnen ons toch wat zorgen te maken. Ik kijk voor een alternatief. De afdaling naar Hofsdalur blijkt goed doenbaar te zijn met relatief stabiele blokken.

Stenen genoeg gehad voor vandaag; we zijn blij als we weer gras onder de voeten krijgen. Met een warme avondzon is het buiten nog heerlijk vertoeven. We zetten de tent aan een wei vol witte veenpluis.

Turfhuis
Afstand: 18km
Stijgen: 260m, dalen: 360m

Ivo ziet er, net als het weer, een beetje troosteloos uit. Ik kan hem nu eenmaal geen spannende etappe voorschotelen, de opdracht vandaag luidt om Kolbeinsdalur te bereiken…over zo goed als vlak terrein.

We wandelen Hofsdalur uit en komen opnieuw tussen de schapen terecht. Bij Hóf i Hjaltadal pikken we de onverharde weg op naar Holar. De boerderij heeft blijkbaar een rijk verleden, er zijn zelfs archeologische opgravingen gedaan. Nu staan er afgedankte auto’s in de wei.

Holar was eeuwenlang het geestelijke en literaire centrum van het katholicisme van Noord-IJsland; de eerste IJslandse bijbel werd er gedrukt. Daar kwam een einde aan toen de laatste katholieke bisschop onthoofd werd bij het begin van de reformatie. Hier staat nog steeds de oudste stenen kerk van het eiland die, gemaakt van zandsteen en basalt, afkomstig van een naburige berg waarnaar dit dorpje is genoemd, de Hólabyrða.

Nu zorgt de universiteit voor leven in dit kleine plaatsje. Er werden twee hikingkaarten gedrukt, in een poging het wandeltoerisme op gang te brengen. Ik maak van de gelegenheid gebruik om ze te gaan bekijken, in de hoop dat ze iets gedetailleerder zijn dan onze stafkaarten van het Amerikaanse leger. Aan de balie is kaart 2 nog te koop, kaart 1 hangt aan de muur omdat die uitverkocht is. Ik teken de wandelroutes over op mijn stafkaart.

Ivo is niet te verleiden voor een snuifje IJslandse cultuurgeschiedenis, dus wordt het een blitsbezoek aan het 19de-eeuwse turfhuis.

Door een gebrek aan hout, werden eeuwenlang turfplaggen gebruikt voor het bouwen van boerderijen. In Noord-IJsland bleven deze huizen beter bewaard dan in het zuiden door het koelere klimaat. De woning heeft een soort inkom, centraal ligt een pikdonkere kookruimte en achteraan zijn de slaapruimtes. De vloer is platgetreden aarde.

We pikken een wandelpad op dat ons naar een bos leidt. Bomen zijn er op IJsland nog amper te vinden, maar voor de één of andere reden heeft elk dorp wel nog een bosje staan. Na enige tijd komen we op de gemeentelijke camping terecht en vandaar weer op de grote weg. We proberen het opnieuw bij de boerderijen van Vidines waar we na wat struinen door het veld op een pad terechtkomen die de waterleiding volgt.

Bovenop de heuvel ziet het vervolg er heel wat beter uit. De Kolbeinsdalsá meandert in een groene vallei tussen steile bergflanken richting de fjord. Een onverharde weg leidt ons terug het binnenland in. Enkele IJslandse paarden poseren graag voor de foto.

De oversteek van de rivier is een stuk moeilijker dan verwacht. Er is een sterke onderstroom en het water is troebel. Pas bij een tweede poging lukt het om de andere oever te bereiken. Ondertussen zijn onze benen en voeten serieus afgekoeld. Een troep paarden galoppeert schijnbaar moeiteloos door het water. Het is alsof we in een toeristisch reclamespotje zijn terechtgekomen.

Door een lekkende waterzak is de rugzak van Ivo binnenin nat geworden. Omdat het toerbrood niet goed genoeg verpakt was, is die daardoor beginnen beschimmelen. We zullen koers moeten zetten richting de noordkust waar we opnieuw kunnen bevoorraden. Ivo heeft zijn dagje gehad en hoopt dat morgen alles beter gaat.

Cross-country
Afstand: 15km
Stijgen: 600m, dalen: 660m

De route door Heljardalur naar de Stóravarda gaat over een jeeptrack. Ivo heeft geen zin in zo’n monotoon pad. “Goed.”, zeg ik, “Hier is de kaart. Zoek het maar uit, ik zal je volgen.” Hij kijkt me verbaasd aan. Dat had hij niet verwacht maar terugkrabbelen kan hij niet meer.

We strompelen de helling omhoog op zoek naar de bergpas. Het gaat moeizaam. De stugge vegetatie biedt nogal wat weerwerk. Ondertussen gutst de regen uit de lucht. Het water sijpelt via onze broekspijpen in onze schoenen. Te laat om nu nog de regenbroek aan te trekken.

Ivo tuurt wat wezenloos op de kaart.
“Waar zouden we nu zitten?”
“Geen idee, jij hebt de kaart.”
“Hm.”

Een strakke wind blaast uit het noorden. Op de bergpas, vluchten we de schuilhut binnen. Ze werd gebouwd door de IJslandse sneeuwscooterclub. Het gastenboek toont aan dat er maar sporadisch iemand voorbij komt, en dat het aantal wandelaars per jaar op één hand te tellen is.

Geen gemor als we afdalen langs het jeepspoor. Dat gaat een stuk vlotter. Het is even zoeken hoe we de rivier kunnen oversteken. In het dal komen we voor het eerst tijdens onze trekking mensen tegen: twee avondwandelaars zonder rugzak. Het zou achteraf gezien ook de laatste keer zijn.

Bij Kot steken we een gammele brug over en klimmen door ongebaand terrein de Skallárdalur in, waar we opnieuw een bivak opslaan bij de rivier. We worden stilaan gewend aan het harde ruisen van de rivier ’s nachts.

Sokken drogen
Afstand: 15km
Stijgen: 600m, dalen: 640m

Via een schapenpad gaan we dieper de vallei. De bosbessenstruikjes kleuren rood; de herfst kondigt zich aan. Watervallen storten in het keteldal naar beneden. De rivier heeft een diepe kloof uitgesleten.

We klimmen recht omhoog naar de bergkam. Met onze regenjas aan, is het zweten geblazen. Eenmaal boven op de Svartagilsbrún klaart het opnieuw op. Her en der liggen gletsjerrestanten, ook op de pasovergang, maar het ijs is ruw en er zijn geen spleten. Onder de Hvarfdalsskard rusten we uit. Ondertussen trekken we de sokken over onze wandelstokken om te drogen. Wind genoeg.

We dalen af door de Hvarfdalur en een kudde schapen volgt ons aan de andere kant van de rivier. Onderaan de Drykkárfoss, hoppen we van de ene steen naar de andere zodat we zonder waden de rivier over geraken.

Bij het opzetten van de tent komen kleine vliegjes opzetten die in onze ogen, neus en oren willen kruipen. Behoorlijk vervelend maar na een tijdje zijn ze ons gelukkig weer vergeten.

IJs en steen
Afstand: 18km
Stijgen: 680m, dalen: 760m

Op de wandelkaart uit Holar staat geen wandelweg aangeduid. Ik stippel met behulp van de hoogtelijnen een eigen route uit die er op papier doenbaar uitziet.

We klimmen richting de Hrepsendasúlur tot een hoogte van 500m waar we de westelijke flank van de berg traverseren. Even verder moeten we wel een steile puinhelling omhoog om het Skardsdalur te kunnen bereiken. Diep beneden ons ligt Stífluvatn, een groot meer in de vallei van de Stifla.

Wolken worden over de Hreppiskard gejaagd. Op de bergkam vangen we een glimp op van de bergwereld aan de overkant van de pas. Het turbulente weer geeft iets mystieks aan het landschap.

De route vervolgt op een hoogte van 800m, over ruw blokkenterrein en gletsjers. De stenen liggen erg onstabiel en het vraagt dus veel concentratie om ons evenwicht te bewaren.

In de verte is de Noord-Atlantische kust zichtbaar met de landtong Haganes. Eenmaal over de bergkam Hvammshnjúkar heen, is het vervolg een stuk eenvoudiger. We dalen af naar Holtsdalur.

De Bruúnastadaa heeft bijna perfect ronde meanders in het licht glooiende groene landschap gevormd. Op elke oever is wel een mooie bivakplek. Dat wordt moeilijk kiezen. Ondertussen komen wolken over de bergkam geslopen.

Bevroren vingers
Afstand: 11km
Stijgen: 640m, dalen: 720m

Het weer is omgeslagen. Een druilerige regen valt uit de lucht. We wachten even af om de tent af te breken maar het heeft weinig zin. Na wat struinen door struikjes, vinden we een vaag pad door de Ólafsfjardardalur.

De bergen en passen zijn in de mist gehuld. Ik gebruik mijn kompas om de richting naar de Sandskard te bepalen. Voor alle zekerheid halen we ook de GPS uit. Vooruitziend als we deze morgen waren, moeten we hier met verkleumde vingers de coördinaten staan intikken. Het duurt dan nog een tijdje voor onze Garmin eindelijk de juiste richting aanwijst.

Ik: “En?”
Ivo: “Hij is nog op zoek naar de satellieten…ah, het is langs daar!”
Ik: “Hoe kan dat nu?”
Ivo: “Dat zegt hij toch…ah, wacht…de wijzer draait. ‘t Is daarheen!”
Ik: “Dat scheelt 90°? Volgens mijn kompas is het die richting.”
Ivo: “Ja, ‘k kan er ook niet aan doen, hé. Weet je wel zeker dat je juist bent?”
Ik: “Hm, volgens mij wel.”
Ivo: “Wacht, hij is opnieuw aan het veranderen. Nu wijst hij ook naar daar.”
Ik: “Eindelijk.”

Helemaal onderkoeld gaan we opnieuw van start. We klimmen omhoog door een wereld van rots en steen. Van steenmannetjes is geen sprake. Af en toe is het zicht wat beter en wordt het wat duidelijker welke route we het beste nemen.

Eenmaal boven staat ons alweer een steile afdaling naar de Hédinsfjardará te wachten. In de verte zien we de Olafsjardarvatn die door een smalle landtong is gescheiden van het zeewater in de Hédinsfjördur. Regen en hiking, het gaat niet goed samen. Onze verrimpelde voeten hebben rust nodig.

Haring
Afstand: 14km
Stijgen: 600m, dalen: 640m

Terwijl we omhoog door het Amárdalur klimmen, worden we belaagd door een hele zwerm vliegjes. We slaan wild om ons heen maar dat haalt niets uit. Dan maar de zonnebril aan en onze buff over ons hoofd trekken.

De ruiterroute over de Hólsskard is bewegwijzerd. De Almenningshnakki kijkt imponerend over de omgeving neer.

Via Hólsdalur, dalen we af naar Siglufjördur. Aan de kust is het gelukkig heel wat zonniger. Midden het dorp, tussen de kerk en de haven, ligt een kampeerterrein. Al snel kennen we de reden waarom die gratis is, onder de graszoden ligt een grintlaag waar je de piketten niet zomaar ingeduwd krijgt. Gelukkig hebben we enkele rotsharingen mee, die we met een steen de grond in kunnen slaan.

De douche en toiletten zijn verwarmd. In de supermarkt vinden we oude kranten die we in onze natte schoenen kunnen stoppen. We leggen alles binnen in de hoop dat het tegen de volgende ochtend droog zal zijn en dat er niemand ’s nachts mee aan de haal gaat.

Siglufjördur staat bekend als de ‘herring town’ omdat het in de eerste helft van de 20ste eeuw een bloeiende haringindustrie had. Door overbevissing, bleven de grote haringscholen voor de kust weg. Het inwonersaantal is met twee derden gedaald maar de vissershaven zorgt nog steeds voor bedrijvigheid. Eén van de belangrijkste haringmusea van Europa doet terugdenken aan deze welvarende tijd.

Het aantal toeristen in dit vissersdorpje is in deze tijd van het jaar op één hand te tellen. Niemand lijkt zich van ons iets aan te trekken, terwijl je in andere Europese landen vaak spontaan aangesproken wordt als ze je met een zware rugzak zien voorbijkomen.

We slenteren het dorp rond en houden even halt aan een herdenkingsmonument voor drenkelingen en een oude vissersboot die op het droge is getrokken. Een echt café of restaurant zijn niet meteen te bespeuren. Dan maar een ijsje uit de Samkaup als afsluiter.

Sauna
Afstand: 19km
Stijgen: 1140m, dalen: 1140m

Via de grote weg lopen we opnieuw zuidwaarts, in de richting van de nieuwe autotunnel, waar we een pad willen oppikken. Spontaan biedt een man ons een lift aan. Ivo wordt kortaf naar de laadbak verwezen en ik mag voorin plaatsnemen. In een soort IJslands Engels, waar ik zo goed als niets van begrijp, tracht de man me vanalles bij te brengen over de omgeving. Ik knik vriendelijk. Enkele minuten later zijn we er al. Hij springt zelfs uit zijn wagen om mijn rugzak te helpen aandoen. Ivo fronst zijn wenkbrauwen.

Een wandelwegwijzer duidt de richting aan naar de Hestskard. Het duurt eventjes voor ook van een pad sprake is. Van zigzags hebben IJslanders nog nooit gehoord; de gele paaltjes leiden ons recht de helling op. Dat bijt stevig in de kuiten.

De regenwolken komen alweer aanzetten. Via wijde bogen loodst het pad ons op en over de steile flanken van de Hestskardshnjúkur. Beneden ons ligt het blauwe water van de Hédinsfjardarvatn, het meer dat we enkele dagen terug in de verte hadden zien liggen.

We dalen af naar de kust. Net als we de schoenen uittrekken om aan de doorwading van de rivier te beginnen, begint het keihard te regenen. Een noodhut staat wat verder aan de kust dus lopen we door met onze korte broek en sandalen aan. De bergschoenen hangen we onder de regenhoes. De hut blijkt natuurlijk verder te staan dan op het eerste zicht leek.

Helemaal uitgeregend en onderkoeld bereiken we het oranje bouwwerk. Na de lunch, hebben we het nog steeds fris. Een hele namiddag hier doorbrengen, zien we niet echt zitten. Dan maar weer de zeiknatte kleren aan, en in het hondenweer verder strompelen.

We volgen een pad door Vikurdalur. De route naar de Raudskörd is heel wat moeilijker te vinden. Het is klauteren geblazen over de steile puinhelling. Zolang er nog mos is, zijn de wandelstokken bruikbaar maar eenmaal er enkel nog rotsen zijn waartussen ze soms vast komen te zitten, bergen we ze op. Enkele plantjes bloeien hier nog.

Via het Ytrardalur dalen we af naar de kust. In het gehuchtje Kleifar, treffen we iemand die een bad neemt in een kuip in zijn achtertuin. Wellicht heeft hij een persoonlijke warmwaterbron, de gelukzak.

Nabij de haven van Olafsjördur staan oude houten droogrekken van haring te verloederen. Het dorp kan ons maar weinig bekoren. Vuilniszakken worden niet afgesloten maar liggen gewoon half open op straat.

Bij het sportcentrum vinden we een kletsnat bivakterrein. De douche is niet in de prijs inbegrepen, en de gladgeschoren kerel aan het onthaal toont maar weinig medelijden voor twee uitgeregende trekkers. In het tuinhuisje waar het sanitair is ondergebracht wanen we ons bijna in de tropen. De verwarming in IJsland staat het hele jaar door aan, heet water pompen ze gewoon uit de grond op. Als men het te warm heeft, dan wordt het raam gewoon open gezet.

Pittig slot
Afstand: 20km
Stijgen: 800m, dalen: 800m

Volgens de kaart loopt aan beide kanten van de rivier een wandelroute naar de Drangaskard maar het wordt steeds duidelijker dat we de verkeerde kant gekozen hebben. Ook Ivo’s nieuwe navigatietechniek, schieten met de kaart, levert weinig op. Net voor we de Burstabrekkurvatn bereiken, kruisen we de rivier om langs een jeeproute te vervolgen. Het zonlicht breekt eindelijk door de wolken en doet het donkere water van het meer glinsteren.

Het laatste stuk van de beklimming gaat opnieuw over een puinhelling. We slikken even als we de afdaling naar de Karlsardalur zien. We zoeken links en rechts naar een goede route maar kiezen uiteindelijk voor de middelste couloir. Over los grint schuiven we in korte zigzags naar beneden.

We vangen een glimp op van de Eyjafjördur en de achterliggende bergen. Het uitzicht over de imposante fjord die tot aan Akureyri reikt, wordt steeds breder. Boven het eiland Hrisey verschijnt een kleurrijke regenboog. Op het eiland nestelen veel zeevogels en grote aantallen alpensneeuwhoenders.

Als we de kust bereiken, komen we voor het eerst koeien tegen. De laatste kilometers naar Dalvik leggen we af op de grote baan. Ivo ziet er na ondertussen 3 wandelweken een echte IJslander uit met zijn lange blonde baard.

Conclusie

Wie van bergen houdt, graag ongebaand terrein opzoekt en geen mens wil tegenkomen, moet in Tröllaskagi zijn. Door de U-vormige dalen, is het steil klimmen naar de col. Aan de rivier is het dan weer overwegend vlak. Omdat je soms een dal uit moet om een volgende terug in te gaan, kunnen die vlakkere stukken wel wat saai zijn. Met een beetje geluk kan je een schapenpad volgen.

Vertrekken vanuit Akureyri lijkt me achteraf gezien aantrekkelijker, zeker als je daar aankomt met het vliegtuig. Je bent zo de bergen in. Je zult wel aan de hand van de stafkaart zelf een route moeten uitstippelen.

De traverse eindigen in Siglufjördur bleek achteraf de beste keuze. Het vissersdorpje is heel wat aantrekkelijker dan Olafsfjördur en Dalvik.

Meer beelden in dit fotoalbum. Klik op ‘slideshow’ voor een diavoorstelling.

–

PRAKTISCHE INFO