Na enkele trekkings groeide stilaan de ambitie om bergwandelgids te worden. Ik volgde doorheen de jaren diverse workshops en stages en in 2010 stelde ik me kandidaat voor de ingangsproeven van de (professionele) opleiding tot bergwandelgids, ook wel bekend als Accompagnateur en Montagne of International Mountain Leader.
Wat houdt het in? Het begeleiden van bergwandeltochten in zomerse en winterse condities, dus ook buiten gebaande paden maar vooral op terrein waar geen speciale uitrusting voor nodig is. Enkel een wandeltouw, een bandlus en enkele musketons horen wel tot de standaard veiligheidsuitrusting om toch wat extra zekering te kunnen bieden aan minder ervaren bergwandelaars. En daar ligt meteen het onderscheid met een échte berggids of Guide de Haute Montagne die mensen begeleidt bij alpinisme, rotsklimmen en toerskiën. Nu, een accompagnateur is meer dan enkel in staat om de groep veilig én comfortabel op zijn eindbestemming te brengen, maar moet ook wat kunnen vertellen over de bergomgeving vb. fauna, flora, geologie, geschiedenis, gastronomie…
De ingangsproeven tot berggids zijn niet van de poes omdat je in de diverse bergsportdisciplines een hoog niveau moet halen. De opleiding tot accompagnateur is op dat vlak een stuk laagdrempeliger maar ook daar is er een stevige “probatoire”. Een sterke fysieke conditie, tredzekerheid in moeilijk terrein en een degelijke kennis van navigatie zijn een must. Verder merk je wel dat iedere cursist zijn eigen achtergrond en ervaring heeft.
Uiteraard zijn er ook veel lessen, diverse examens en stages, en dat maakt zo’n opleiding best intensief en niet goedkoop. Meer en meer landen vragen een erkenning aan bij de UIMLA (International Mountain Leader Association). Sinds kort is er een opleiding in Nederland, in Vlaanderen helaas nog niet. Vandaar dat ik bij de Waalse Club Alpin Belge heb aangeklopt. Ondanks de taalbarrière, gaat dat best vlot. In het buitenland bestaan er cursussen met een kortere doorlooptijd maar deze Waalse opleiding is het best combineerbaar met het gewone werkleven en ook goedkoper.
De opleiding tot accompagnateur in Wallonië wordt (opnieuw) georganiseerd door de CAB (na een korte periode bij UPMM). Meer info op hun website. De opleiding is van 3 naar 2 jaar herleid: guide de randonnée (heuvelterrein) en accompagnateur en montagne (hooggebergte, zomer en winter).
Hieronder bespreek ik in chronologie mijn ervaringen tijdens deze opleiding die ik inmiddels succesvol heb afgerond.
Eerste opleidingsjaar (zomer – heuvels):
- Voorbereidingsdag van de ingangsproeven (12 september 2010)
- Ingangsproeven (17 oktober 2010)
- Inleiding (5 februari 2011)
- Secourisme théorie (12 februari 2011)
- Secourisme pratique (19 februari 2011)
- Responsabilité civile et pénale – Assurances (27 februari 2011)
- Météorologie (19 maart 2011)
- Conduite de groupe & Géographie humaine et physique (26 maart 2011)
- Examens écrits secourisme & Physiologie de l’effort (27 maart 2011)
- Enseignement – Méthodologie & Environnement et Patrimoine régional (2 april 2011)
- Week-end orientation (21-22 mei 2011)
- Fiches, fiches en nog eens fiches
- Fiches thématiques – partie Wallonie (deadline 2 juni 2011)
- Fiches thématiques – partie Vercors (deadline 16 juni 2011)
- Stage en Wallonie (16-19 juni 2011)
- Voorbereiding van de stage in de Vercors
- Stage en Vercors (6-10 juli 2011)
- Verdere planning 2011-2012
- Didactische stage van niveau 1 (december 2011 en juni 2012)
Tweede opleidingsjaar (zomer – bergen):
- Bloso – Instructeur B & Trainer B (oktober – november 2011)
- Ingangsproeven (6-7 oktober 2012)
- Lessen in het tweede opleidingsjaar (januari – juni 2013)
- Stage Pyreneeën (juli 2013)
- Stage UCPA (augustus 2013)
Derde opleidingsjaar (winter):
- Bloso – Trainer A (januari – april 2013)
- Ingangsproeven (12 oktober 2013)
- Eerste lessenreeks wintergedeelte (oktober – december 2013)
- Winterstage in de Vogezen (26-30 december 2013)
- Nachtoriëntatieproef (11-12 januari & 22-23 maart 2014)
- Winterstage in Champsaur-Valgaudemar (2-8 maart 2014)
- Didactische stage (maart 2015)
- Een toetje van de Adeps (december 2015 – mei 2016) – 5 extra examens om een assimilatie te krijgen met ‘Entraîneur’
Begin november 2017 diende ik een elektronisch dossier in bij het Franse Ministère de la Ville, de la Jeunesse et des Sports om een erkenning te krijgen als ‘accompagnateur en montagne’ in Frankrijk en had anderhalf jaar na datum eindelijk met ‘carte pro’ te pakken.
Dag Debbie
Leuk je site en belevenissen te lezen! De opleiding tot wandelgids, daar heb ik wat vragen over. Op de Belgische site staat dat de opleiding in revisie is. Weet je hier meer van af?
Vraag 2: Zijn er buiten België ook plekken waar je de opleiding kan volgen? Zo ja, waar?
Vraag 3:De opleiding duurt zeker 3 jaar, waarna je je bergwandelgids kunt noemen. Zijn er ook kortere opleidingen waarmee je bergwandelgids kunt worden?
Ben zelf een beetje bezig te kijken wat ik bij mijn reisleiderschap (opleiding bijna afgerond) zou kunnen doen. HBO bedrijfseconomie heb ik ook gestudeerd en ben bezig met een cursus voorklimmen. Met de bedrijfseconomie heb ik weinig ervaring en denk ook niet dat ik mij daarin verder wil verdiepen. Taalvaardig ben ik, ik spreek goed Frans en heb dit jaar met een cursus gevorderden Duits afgerond.
Bedankt alvast voor de informatie en graag tot horens
Frans Jan
Frans, mijn excuses voor het late antwoord. Ik vertrok op 1 november voor een bivaktocht en een snel antwoord kon ik hier niet op geven.
Voorlopig blijft in het Vlaanderen bij ‘Initiator Bergwandelen’, dit is een opleiding met een doorlooptijd van 1 jaar waarbij je wordt klaargestoomd om als vrijwilliger tochten te begeleiden in het zomerse gebergte. Aandacht gaan vooral uit naar veiligheid. Heb je wat meer tijd en ambitie, dan kan je inderdaad gaan voor ‘Accompagnateur en Montagne’. Er zijn kortere opleidingen mogelijk in het buitenland vb. Frankrijk maar de ingangsproeven zijn er nog selectiever omdat ook je kennis van de bergen wordt getest terwijl in Wallonië je de kans krijgt om die kennis op te doen tijdens de opleiding. Bovendien heb je vaak diverse weken na elkaar opleiding, en dat moet dus combineerbaar zijn met je gewone leven. In de UK moet je eerst Mountain Leader worden (met bevoegdheden in de UK) om pas daarna de stap te kunnen zetten naar International Mountain Leader, dus dat duurt ook wel verschillende jaren. Verder is er nog Zwitserland en Nederland. Je gaat best eens op de diverse websites kijken om te zien hoe hun programma eruit ziet. Alle leden van de UIMLA vind je op deze site: http://www.uimla.org/cms/index.php?id=29.