Om het gebied van het uitdeinende skitoerisme te beschermen, werd het Zillertal een kwart eeuw geleden erkend als Hochgebirgs-Naturpark. In dit jubileumjaar volgen we de Berliner Höhenweg, een alpiene route die dwars door het massief trekt. De tocht is bijna even oud als de gelijknamige berghut, gebouwd in 1879. De Berliner Hütte geeft de grandeur van de hoofdstad weer, en is nog steeds een symbool voor het opkomende bergtoerisme in de 19^de eeuw. De vele gletsjers straalden toen al een aantrekkingskracht uit, en doen dat nog steeds, al hebben ze zich nu hoger in de bergen teruggetrokken. 

Dag 1: Mayrhofen camping > Karl von Edel Hütte + beklimming van de Ahornspitze
Etappe: afstand: 8,9km, stijgen: 1.707m, dalen: 79m
Extra top: 3,6km, stijgen: 720m, dalen 720m

De eenvoudigste keuze is ongetwijfeld de Ahornbahn, maar de zon staat hoog en de moraal zit goed. Laat ons maar op ’t gemak naar boven stappen. Daarvoor zijn we toch hier. Na enkele koffiekoeken uit de campingwinkel, gespen we de rugzak aan en stappen naar Mayrhofen. We zitten op amper 630m, en het hoogste punt van vandaag ligt op 2.973m. Dat betekent een serieuze portie klimmen.

Tussen de lorken zigzaggen we naar de Alpenrosehütte. Bij de almhut huppelen de konijntjes vlijtig rond. Eenmaal de boomgrens voorbij en in de volle zon wordt het snel warm. De wandelkaravaan van het liftstation naar de Edelhütte is volop op gang. Als we tegen de middag de berghut bereiken, zit het terras al gezellig vol.

We nestelen ons aan een tafeltje. Alle beelden die Tirol oproept zijn aanwezig. Wandelaars in lederhosen, iemand die een accordeon bespeelt en volksliederen zingt en Oostenrijkers die uit volle borst meedoen. Om de dorst die dit meebrengt te laven, vloeien het bier en de schnaps vlotjes naar binnen. We genieten in stilte en doen ons te goed aan een bord Kaizerschmarrn.

Het zonlicht doet de eerste sneeuw op de Ahornspitze schitteren en we kijken er naar uit om de drukte achter te laten en koers te zetten naar de top. We laten de rugzakken achter en nemen enkel het hoognodige mee: wat extra kledij, water, eten en onze EHBO-kit. Het is vooral het laatste stuk dat wat aandacht vraagt, door de ijzige sneeuw. Bij het topkruis is het panorama overweldigend.

Relaxed dalen we terug af. Het is heerlijk warm en dat eind september. Terug bij de berghut is alle drukte eensklaps verdwenen. Vanavond is er hooguit nog een handvol gasten aanwezig. Een dortoir voor ons alleen, luxe!

Dag 2: Karl von Edel Hütte > Bivak nabij Kasseler Hütte
Afstand: 13,3km, stijgen: 1468m, dalen: 1443m

De tweede dag staat in teken van de Siebenschneidensteig, genaamd naar de 7 bergruggen die overwonnen moeten worden om de Kasseler Hütte te bereiken. ‘Nur für geübte’ geeft de richtingsaanwijzer aan. Dat belooft.

De grootste uitdaging van het parcours zit vooral in de uitgestrekte blokkenvelden die de nodige tredzekerheid vragen. Enkele ‘schneide’ zijn ook iets pittiger maar er hangen kettingen.

Onze droge tortilla’s eten we op een zonnige bankje van de Aschaffenburger Biwak op. Dit bivakhutje is een gezellig en comfortabel onderkomen, met stromend water dichtbij. Ideaal voor wie de eerste etappes van de Berliner Höhenweg wat anders wil indelen.

Welgeteld drie trekkers komen ons tegemoet. Onze tegenliggers weten ons te vertellen dat de berghut vanaf vandaag gesloten is, enkel de winterraum blijft open. Met het risico de ruimte met ander volk te moeten delen – kom dat nu tegen in Oostenrijk – staat Ivo erop dat we gaan bivakkeren. Dat betekent dat we na de laatste bergrug van de dag, de Sonntagskar, de hoge route naar de berghut nemen. Blauwwitte bollen leiden ons over een plateau.

De ideale bivakplaats vinden we niet maar Ivo houdt voet bij stuk. Ondanks dat de nachttemperatuur onder het vriespunt zakt, wordt het onze beste nacht van de hele tocht.

Dag 3: Kasselhütte > Schwarzsee via Greizer Hütte
Afstand: 16,3km, stijgen: 2.441m, dalen: 2.224m

Het is nog donker als onze havermoutpap naar binnen gelepeld is en de rugzak vertrekkensklaar. Met een leugentje om bestwil heeft Ivo de wekker eigenlijk een half uur vroeger gezet. De hoofdlamp gaat op en ik mag de weg leiden. Pas als we de Kasseler Hütte bereiken breekt de ochtend aan. Niemand te bekennen in de warme winterruimte.

We omschrijden het keteldal. Al blijven we op hoogte, het is toch inspannend. De brug over een bergbeek is weggehaald maar het debiet is laag genoeg om hogerop de oversteek te wagen. Vanaf nu wandelen we onderlangs grote granieten mastodonten en gletsjers. De verse sneeuw maakt alles nog indrukwekkender.

Via de Lapenscharte bereiken we het volgende dal, dat van de Greizer Hütte. Het is klokslag 12u als we de berghut bereiken. Ook hier heeft men voorbereidingen getroffen om binnenkort de hut te sluiten. Een spaghetti en een glas spezi moeten ons de nodige energie geven voor het vervolg. We gaan vandaag voor de dubbel.

Zigzaggend duiken we het dal in. Mijn knie begint al lichtjes te protesteren, dat belooft weinig goeds. De erosie heeft hier flink huisgehouden en men heeft de route wat moeten aanpassen. Een gloednieuwe ladder loodst ons in de klim naar de Nördliche Mörchenscharte.

Erg fris zijn we niet meer maar het gaat nog altijd vlot genoeg omhoog. We zitten op schema. Aangezien de dagen al flink aan het inkorten zijn, moeten we rekening houden met het beperkt aantal uren daglicht dat ons nog rest. Vlak voor de col overwinnen we nog een zwaar blokkenterrein en enkele kabels. Moe maar voldaan bereiken we de nauwe bergpas.

Vlak na de Schwarzsee is een bivakplaats met een uitzicht om u tegen te zeggen. Door de grote hoogte kunnen we wat langer van de avondzon genieten die steeds langere schaduwen over de indrukwekkende ijskappen werpt, vooraleer ze definitief achter de bergkam verdwijnt.

Dag 4: Schwarzsee > Furtschlaghaus
Afstand: 10,7km, stijgen: 1.263m, dalen: 1.445m

Na een frisse nacht kondigt zich alweer een zonnige dag aan. Altweibersommer heet dit hier. De condities moeten dan ook goed zijn voor de koninginne-etappe van de Berliner Höhenweg. De route voert op en over de Schönbichler Horn, 3.133m hoog.

De eerste tegenligger duikt al op voor we de Berliner Hütte bereiken. We voelen het al aankomen, na een verbaasde blik volgt steevast de vraag: ‘En waar komen jullie vandaan!?’ Ivo zegt iets vaags, ik geef een eerlijk antwoord.

De gladgeschuurde rotsplaten achter de berghut tonen aan dat de gletsjers zich vele jaren geleden nog in de vallei bevonden. Ook de achtergebleven zijmorenen zijn een stille getuige van de klimaatopwarming. De zonnebril moet onze ogen tegen het weerkaatsend licht van de Waxeggkees te beschermen. De Großer Möseler kijkt over ons uit. Veel dichter dan dit kan je als bergwandelaar niet komen.

De laatste honderden meters naar de top zijn technisch. Via kabels gaat het bijna loodrecht omhoog. De verse sneeuw maakt de route delicater, uitschuiven is niet ondenkbaar. Op de top is het opvallend aangenaam. De wind valt goed mee.

De westzijde is eenvoudiger om af te dalen en zo goed als sneeuwvrij. Na enkele tientallen meters puin en blokken, staan we met onze voeten terug op de stabiele grond. Mijn knie is duidelijk overbelast en ik verkies dus om vanavond in de Furtschlaghaus te slapen. Buiten op het terras koken we ons eigen potje.

Dag 5: Furtschlaghaus > meertje boven Friesenberghaus via Olpererhütte + beklimming van de Hohe Riffler
Etappe: afstand: 15,2km, stijgen: 1.093m, dalen: 747m
Extra top: 3,6km, stijgen: 586m, dalen: 586m

Het is nog donker als we uit de overvolle dortoir schuifelen. We hebben ons hele boeltje in een grote zak gestopt en maken onze rugzak beneden in de hal, kwestie van niemand wakker te maken. Na ons eigen bereid ontbijt trekken we de kille ochtend in. Deze morgen is het enkele kilometers malen langs de grintweg naast de Schleigeisspeicher. Het stuwmeer blijft de hele dag in het vizier.

We zitten terug middenin de dagjesmensen die van de parking omhoog klimmen naar de Olpererhütte, één van de modernste berghutten die ik al in de Alpen gezien heb.  De Oostenrijkse Alpenverein is een voorloper als om het verhogen van het comfort gaat. We nestelen ons aan een tafeltje aan een groot raam dat een uitzicht biedt op de vergletsjerde toppen van het Zillertal. Het eten doet aan dat van een culinair berghotel denken.

Na een stevige lunch gaat het verder richting Friesenberghaus. De hut is, ondanks het goede weer, al gesloten en er is ook geen winterruimte. Vanavond wordt het dus opnieuw bivakkeren. Met onze spijsvertering nog volop in werking, zijn de benen wat loom, maar de route is vrij eenvoudig. We winnen langzaamaan hoogte tot aan een keteldal.

We besluiten op hoogte te blijven en te traverseren via de Friesenbergkar. In het blokkenveld ligt zowaar een geplaveid pad. De Hoher Riffler lonkt. Met zijn 3.234m zou dit het dak van onze tocht kunnen worden. De rugzakken worden tussen de blokken verstopt en in een lichtgewicht rugzakje stoppen we wat warme kledij, water en de nodige versnaperingen.

Dagwandelaars wijzen er ons op dat we veel te laat zijn om de top nog te beklimmen, maar we wagen het er toch op. We plannen in de nabijheid te bivakkeren dus hebben nog net tijd genoeg. Ivo herinnert zich van deze top enkel dat er wat handen en voeten komen bij kijken, maar het terrein is een pak zwaarder dan verwacht. Op sommige stukken is het echt zoeken naar een goede route.

Vanop de top kijken we over de bergen uit. Het nabijgelegen skigebied van het Tuxertal is ietwat minder aantrekkelijk maar we trekken ons er niet te veel van aan. Veel zin hebben we niet om ‘onze berg’ te verlaten. Bij een naamloos meertje ten zuidoosten van de top, vinden we een bivakplaats. Het kost enige moeite om de piketten in de rotsbodem te verankeren, maar het zicht is fenomenaal.

Dag 6: Meertje boven Friesenberghaus > bivak op terras van Gamshütte
Afstand: 12,8km, stijgen: 995m, dalen: 1.719m

Vandaag geen hoge cols en bergtoppen, wel een panoramaroute die op en neer langs de bergflank slingert. Af en toe gaat het over een goed pad, her en der ligt nog een blokkenveld. Ivo houdt er niet van, maar volgt zwijgzaam.

Langs de zuidhelling wordt het al snel warm. Enkele almboeren zijn nog altijd aan het werk maar ook hier is duidelijk dat het hun laatste dagen zijn. De bosbessenstruiken kleuren rood, de herfst is in aantocht.

De vele uren langs dit bergpad beginnen te wegen. Als we denken er bijna te zien, duikt alweer een bergrug op. Uit het dal horen we opeens een luid geburl horen. Het is bronstijd bij de edelherten.

De Gamshütte geeft van bovenaf een verlaten indruk, dus laten we de rugzakken achter en keren we even op onze stappen terug om water in te slaan.

De berghut blijkt inderdaad dicht en er zit niets anders op dan op het terras te bivakkeren. Bij de ingang vinden we beschutting voor de wind. Mayrhofen ligt aan ons voeten, ons einddoel is niet ver meer. We genieten van onze laatste avond in de bergen dit jaar.

Dag 7: Gamshütte > Mayrhofen camping
Afstand: 10,6km, stijgen: 197m, dalen: 1.497m

We zitten vlak aan de boomgrens en duiken de lorkenbossen in. Een specht zit verwoed te pikken. De Berliner Höhenweg eindigt in Ginzling of in Finkenberg, afhankelijk welke optie je kiest.

We stappen nog wat verder naar de camping van Mayrhofen, via de Zemmbach. In het centrum is het een drukte van jewelste. De Almabtrieb, de terugkeer van de koeien naar hun winterstallen, is overal in Oostenrijk een echt volksfeest. Jongeren bemannen de versierde karren en gieten de schnaps vlotjes naar binnen. Nog wat Tiroler muziek er bovenop en het plaatje is compleet. Ook wij keren terug naar onze stal, de bergen zullen tot volgend voorjaar mogen wachten.

Conclusie

Geluk was aan onze zijde met een ganse week zonnig weer. De Berliner Höhenweg bood ons de nodige uitdaging en ook mooie zichten op gletsjers en bergtoppen. Bivakkeren is verboden in dit gebied en bleek ook niet zo evident. Op het eind van het seizoen was het erg rustig maar wellicht kan het hier midden de zomer een pak drukker zijn.

Meer foto’s in dit fotoalbum.

---

PRAKTISCHE INFO

MOEILIJKHEIDSGRAAD

Deze tocht is enkel geschikt voor ervaren bergwandelaars met een goede fysieke conditie, vandaar de keuze voor niveau 4. Meer info over de moeilijkheidsgraad van tochten in dit bericht.

Vooral de Nördliche Mörchenscharte en de Schönbichler Horn zijn pittig (moeilijkheidsgraad T5). Er is geen alternatieve route om die te omzeilen tenzij een serieuze en oninteressante omweg doorheen de vallei. De extra toppen zijn uiteraard wel facultatief dus die kan je makkelijk skippen, zij vormen ook geen onderdeel uit van de Berliner Höhenweg maar zijn wel een meerwaarde; het uitzicht is er prachtig! De rest van het parcours valt wel mee (moeilijkheidsgraad T3/T4). Bij slecht weer zullen sommige delen van deze route niet evident zijn, zeker waar je over blokkenterrein moet. Sommige blokkenterreinen vragen veel concentratie (dag 2 bijvoorbeeld), op andere hebben de Oostenrijkers heel hard hun best gedaan om er een autostrade van te maken.

REISPERIODE & SEIZOEN

We liepen deze tocht van 25 september t.e.m. 1 oktober 2016. Op de hoogste toppen lag er al sneeuw, maar we hadden de hele week zonnig weer. Het weer in de bergen is erg onvoorspelbaar natuurlijk.  Vooral de beklimming naar de Schönbichler Horn (op de Berliner Höhenweg) en naar de facultatieve topjes (Ahornspitze en Hohe Riffler) waren iets moeilijker door de ijzige sneeuw op sommige stukken.

BENODIGD MATERIAAL

Je hebt geen specifiek materiaal nodig voor deze tocht. De meeste wandelaars zijn gebaat bij een stevig paar bergschoenen (type B, B/C) en een paar wandelstokken, zeker om de knieën wat te sparen tijdens de afdalingen. Bij hoogtevrees is het aan te raden om een kort klim- of wandeltouw mee te nemen als je weet hoe het te gebruiken. We hebben dit zelf niet meegenomen.

ROUTE & BEWEGWIJZERING

De wandelroutes zijn over het algemeen heel goed aangeduid met witrode verfstrepen. Op de kruispunten zijn ook wegwijzers aangebracht. Daarop zie je aan de hand van de kleur de moeilijkheidsgraad van de route (rood = gewoon bergpad, zwart = moeilijke route met vb. blokkenvelden, kettingpassages, gebruik van handen).

Hier een overzichtje van onze gelopen route:

KAART EN WANDELGIDS

We gebruikten volgende uitstekende stafkaarten van de Alpenverein (1:25.000): 35/1 Zillertaler Alpen West en 35/2 Zillertaler Alpen Mitte. Deze zijn makkelijk te vinden in reisboekhandels bij ons.

Je kan de folder van de Berliner Höhenweg hier downloaden.

BEREIKBAARHEID

Omdat we flexibel wilden blijven om onze bestemming aan de weerscondities aan te passen, hebben we de auto genomen. Je kan je auto achterlaten op een parking net buiten Mayrhofen voor 7,5 euro per week, tickets zijn te krijgen in het toerismebureau. Enig probleem is dat bij onze aankomst op zaterdagavond de tickets uitverkocht bleken en pas maandag terug werden aangevuld  (ze komen van het stadhuis). Daardoor hebben we op de camping moeten vragen om onze camping te stallen (we betaalden 2,6 euro per dag). Misschien helpt het als je op voorhand een mailtje stuurt om zo’n parkingticket opzij te houden.

Mayrhofen is echter ook perfect met het openbaar vervoer goed te bereiken en heeft een treinlijn tot in het dorp. Uren vind je via de website van de OBB, de Oostenrijkse spoorwegen. Ter plekke rijden er in de diverse dalen bussen waardoor je de tocht ook korter kan maken. Meer info vind je hier.

OVERNACHTEN

We hebben slechts 2x in een hut overnacht en verder enkel gebivakkeerd. Sommige hutten waren namelijk al gesloten eind september en er is niet altijd een winterraum ter beschikking, je vindt info over opening en winterruimte op de site van de berghut. Bovendien hebben we op dag 3 twee etappes gecombineerd, en een uur voor de Berliner Hütte gebivakkeerd.  Wildbivakkeren is verboden in Tirol. Omdat we laat in het seizoen waren, hebben het op gewaagd. Midden het hoogseizoen is de pakkans reëel en zou ik het dus niet proberen.

De hutten waar wij verbleven zijn: Karl van Edelhütte en Furtschlaghaus.

Als je lid bent van een bergsportvereniging zoals de KBF of NKBV dan krijg je een aanzienlijke korting op de overnachting in een berghut en kan je ook gebruik maken van het bergsteigeressen (enkele euro’s goedkoper). We betaalden €11 per persoon voor een overnachting in een lager (kamer met meerdere bedden), maar je kan ook voor een kleinere kamer opteren en dan betaald je 15 euro. Je betaalt geen extra toeristentaks. Eten en drinken doe je voornamelijk à la carte, sommige hutten bieden ook half pension aan. Een cola, bier of radler van 0,5l kost 3,5 à 4 euro.

Ons start- en eindpunt van de tocht was de camping van Mayrhofen, ongeveer 2km buiten het stadscentrum. Het is een kleine maar volle camping met vooral veel stacaravans en een kleine weide voor tenten of busjes. Het is wel goed voorzien van uitstekend sanitair, een binnenzwembad en sauna. Verder vind je aan de straatkant ook een winkeltje waar je vb. vers brood kan kopen.

BEVOORRADING

Op de route kom je geen winkels tegen, wel berghutten waar je iets kan eten en drinken. In de berghutten vind je altijd drinkbaar water tenminste zolang ze open zijn. Van zodra ze sluiten vind je geen water meer, ook niet in de winterraums. Dan moet je uitwijken naar riviertjes of meren. Die vind je vaak in de buurt maar niet altijd (in dat geval zal je wat moeten anticiperen). Water kan je zuiveren met een filter of vb. met Micropur Forte.