Als tochtbegeleidster voor Hiking Advisor vzw neem ik al diverse jaren enthousiaste hikers mee op winterbivak om tips & ervaring op te doen. Vorige winter koos ik het Plateau d’Emparis uit als ideale locatie voor een winterverkenning voor beginnende sneeuwschoenwandelaars. Dit gebied in het noordelijke stuk van de Ecrins in de Franse Alpen is een hoogplateau waar het lawinegevaar beperkt is maar je toch een weergaloos uitzicht hebt op de bergwereld o.a. de vergletsjerde bergtop van La Meije (3.984m).
De aanloop…
Tijdens een ontmoetingsavond op mijn workshopzolder wordt iedereen op weg gezet met materiaalkeuzes. Bij het winterkamperen komt er namelijk wat kijken. Niet elk gasvuurtje is geschikt, je slaapzak moet potentieel erg koude temperaturen aankunnen, je zomermatje wordt best gecombineerd met een extra moussen matje erbovenop… Materiaal wordt afgekeurd, goedgekeurd en uitgeleend. Verhuuradressen worden uitgewisseld voor wie niet meteen fors wilt gaan investeren zonder te weten of dat winterbivakkeren wel plezant zal zijn.
…en dan eindelijk de bergen in!
Het is eind februari en het is in de Franse Alpen zonnig en uitzonderlijk warm. De nachttemperaturen gaan niet onder de 0°C zakken. Waarom hebben we al dat wintergerief nu eigenlijk mee?
We troepen op zondagavond samen in gîte d’etape le Sarret in Besse, een rustiek dorpje met natuurstenen huizen en smalle steegjes. De auto’s worden net buiten het centrum geparkeerd en het is een ware volksverhuizing naar het verblijf.
De route, het weer- en lawinebericht worden nog eens overlopen, en daarna mogen we de voeten onder tafel schuiven voor wat Franse gastronomie. Onze gastvrouw heeft zoveel eten klaargemaakt dat we met een gerust hart op poolexpeditie kunnen vertrekken.
Maandagochtend starten we onze vierdaagse meteen met het moeilijkste stuk van de ganse tocht, de klim naar het plateau. Het laatste stuk vanaf Col Nazié naar Chalet Josserand flirt met de befaamde 30°-grens, en soms wordt het nog steiler. De sneeuw is van bedenkelijke kwaliteit en met enige moeite geraken we boven. Iedereen is intussen goed opgewarmd en de uitzonderlijke grip van de sneeuwschoenen, de Tubbs Flex VRT, wordt niet meer betwist. Een geschenk uit de hemel voor wie eerder al op oudere modellen van TSL dergelijk steil terrein opzocht.
Na de lunch doen we een uitgebreide oefening met de lawinebieps, want die hebben we samen met sonde en schop uiteraard bij, zelfs in dit ‘eenvoudiger’ terrein. Daarna trekken we over het hoogplateau verder naar onze eerste bivakplaats. Lac Cristallin is bedekt door een dikke laag ijs en sneeuw, maar we zetten ons voor alle zekerheid toch maar op de al even witte oever.
De volgende ochtend zoeken we de zuidrand van Plateau d’Emparis op om van de mooie zichten over de vallei en de bergen te genieten. En dan richten we onze pijlen op le Petit en le Gros Têt. De wandelaccordeon wordt uitgerokken maar iedereen raakt boven. Beloning is een lunch op een hoge top in een aangenaam zonnetje. Enkele toerskiërs komen ons voorbij.
Tijdens de afdaling ten noordoosten van de top mag iedereen zijn gang gaan. De ene doet dat gezwind en met de nodige elegantie, bij de andere is het wat meer tuimelen en glijden. Vanavond geen bivak maar de luxe van een gloednieuwe berghut die is verrezen uit een ruïne. We keuvelen na op het zonnige terras van Refuge du Pic du Mas de la Grave, met een topzicht op La Meije.
Na een lekker ontbijt zijn we nog maar een kilometer ver of iemand van de deelnemers loopt een spierscheur op. Na de escorte terug naar de hut trekken we verder omhoog richting Col des Trente Combes en Tête du Vallon.
Met dit uitzonderlijke stabiele weer wagen we ons aan een bivak bovenop de bergkam. Een ware Dovykeuken wordt uitgegraven, uiteraard west-georiënteerd zodat we de geelrode gloed van de indrukwekkende zonsondergang kunnen opvangen.
De laatste dag gaat het via Sommet de la Quarlie terug naar Besse. Kaartlezen en lopen op kompas worden onderweg nog eens grondig geoefend. Echt wel nodig in tijden dat iedereen vertrouwt op zijn GPS of smartphone. We blikken terug op een uitzonderlijk comfortabele winterbivaktocht, het kan ook anders…
Besluit
Hele gevarieerde tocht met prachtige uitzichten over het hooggebergte en op meestal eenvoudig terrein. Ook de berghut was heel gezellig. We waren natuurlijk met ons gat in de boter gevallen wat het weer betreft. Meer foto’s in dit album.
PRAKTISCHE INFO
MOEILIJKHEIDSGRAAD VAN DE TOCHT
Dit is een tocht waar je als sneeuwschoenstapper, na het volgen van een cursus lawinekunde en bij voorkeur ook een begeleide winterstage bij de KBF, zelf ervaring kan opdoen. Ervaring met winterkamperen in de Vogezen is wel een aanrader want hier kom je meteen in onbeschut terrein terecht. Behalve het eerste deel van dag 1 is de rest van de tocht niet te moeilijk mits je de gevaarlijke zones vermijdt.
ROUTE EN BEWEGWIJZERING
De route werd uitgestippeld met behulp van de winterroutes op de stafkaart en de online tool van Géoportail waar je alle hellingen van 30° of meer ingekleurd staan. Zelf gebruik ik de betalende tool van Whiterisk omdat je daar de twee ineen hebt (stafkaart & ingekleurde hellingsgraden) en je in de tool dus veel nauwkeuriger een goede GPX-route kan uitstippelen. Géoportail en Whiterisk zijn veel gedetailleerder en dus betrouwbaarder qua hellingsaanduiding van Alpenvereinaktiv omdat ze zich baseren op de meer gedetailleerde hoogtelijnen van de Franse stafkaarten.
Er is geen markering aanwezig, met uitzondering van de zomerpaaltjes. Je bent aangewezen of je eigen kennis van kaart, kompas & GPS. Zeker bij mistige condities is een GPS in dit gebied onmisbaar! Een GPX-route kan je downloaden op de site van Alpenvereinaktiv. Het blijft echter zelf het terrein lezen om je beste route te bepalen.
Een overzichtskaart van onze tocht vind je hier:
REISPERIODE & SEIZOEN
We liepen deze tocht van 25 t.e.m. 28 februari 2019. Februari en maart lijken de beste maanden voor deze wintertocht.
LAWINEGEVAAR
Al gaat het om een hoogplateau, ook hier is er lawinegevaar, al is die wel vooral lokaal en kan je mits een goede planning en routekeuze het risico beperkt houden. Ga niet zonder kennis van sneeuw- en lawinekunde en ervaring met de veiligheidsuitrusting (bieps, sonde en schop) op stap. Volg een opleiding van 1 dag bij één van de clubs van de Klim- en Bergsportfederatie. Lawineberichten zijn te vinden op Meteo France. Rechtstreeks nummer van de reddingsdienst: 0033 (0)4 92 22 22 22.
Op deze route is vooral het eerste deel van dag 1 het meest risicovol. Is het lawinegevaar te hoog (lawinegevaar 3) dan raad ik aan om in le Chazelet van start te gaan. Trouwens ook de ideale locatie voor wie een eenvoudige dagtocht naar de berghut wilt maken.
BENODIGDE MATERIAAL
Een echte winteruitrusting is nodig, al was het in 2019 uitzonderlijk warm. Je gaat best uit van een comforttemperatuur van een slaapzak van ongeveer -15°C. Vroeg op het seizoen kan het zijn, dat dit nog niet voldoende is. Dat geeft je wat marge bij koude nachten. Ook een degelijke wintertent of heel kwaliteitsvolle zomertent is een must gezien het bivakkeren op dit plateau onbeschut is. In dit artikel vind je tips over bivakkeren in de sneeuw.
Tubbs Flex Alp of VRT blijven veruit de beste sneeuwschoenen in steil terrein, vooral de klim naar het plateau was niet zo eenvoudig. Je kan dit vermijden door vanaf Col Nazié verder de ingesneeuwde bredere onverharde weg te volgen die via haarspeldbochten naar boven loopt, alleen kom je dan in lawinegevaarlijker terrein. Zie hierboven.
KAARTEN
De volgende stafkaarten zijn nodig (1:25.000):
- 3335 ET ‘Le Bourg-D’Oisans/L’Alpe d’Huez/Grandes-Rousses/Sept Laux’
- 3435 ‘Valloire/Aiguille d’Arves/Col du Galibier‘
BEREIKBAARHEID
Besse-en-Oisans is enkel via de wagen bereikbaar. Wie met het openbaar vervoer komt, kan makkelijk tot in Bourg d’Oisans geraken maar zal daarna een taxi moeten nemen of de bus nemen naar Mizoën en daarna liften of wandelen naar Besse.
OVERNACHTING
Op de tweede nacht sliepen we een gloednieuwe berghut Refuge du Pic de Mas de la Grave. Tijdig reserveren is nodig, de hut zat vol.
BEVOORRADING
Er zijn geen bevoorradingsmogelijkheden onderweg.